Zijn dynamische tarieven interessant?
Het antwoord is minder zwart-wit dan veel mensen denken — en het hangt volledig af van hoe je energie gebruikt.
De energiemarkt in Vlaanderen is fundamenteel veranderd. De tijd van passief energiebeheer is voorbij. De opkomst van hernieuwbare energie zorgt voor extreme prijsschommelingen: stroom is soms duur, soms gratis, en steeds vaker zelfs negatief geprijsd.
Nog maar in de zomer van 2025 doken berichten op van dagen waarop de groothandelsprijs urenlang onder nul zakte.
Op die momenten betalen gezinnen en bedrijven die massaal injecteren eigenlijk om hun stroom kwijt te raken, terwijl wie verbruik kan verschuiven net profiteert van spotgoedkope energie.
EnergiFlow krijgt regelmatig de vraag : "moet ik mijn zonnepanelen dan niet beter afzetten ?". Heel drastische maatregel, maar wat mensen vergeten is dat ze geen productie hebben op die moment, en dat je dan plots voor energie weer begint te betalen.
Onderzoek toont aan dat timing belangrijker is geworden dan verbruik
Een recente analyse van meer dan 1.000 Vlaamse huishoudens (oktober 2025) bevestigt dat niet de hoeveelheid verbruik of productie de grootste impact heeft op de energieprijs, maar de timing daarvan. De studie toont duidelijk aan dat klassieke gebruikersprofielen in een dynamische markt steeds vaker in het nadeel zijn. Je kan de volledige studie nalezen via deze link.
|
|
Belangrijkste bevindingen uit het rapport :
Zonnepanelen zonder sturing creëren riskante profielen
Eigenaars van zonnepanelen injecteren vooral tijdens de middag, wanneer prijzen laag of negatief zijn. Hierdoor ontstaat een ongunstig profiel dat gemiddeld €13,9 verlies per jaar oplevert bij dynamische tarieven.
Batterijen zonder slimme logica leveren nauwelijks voordeel op
Een batterij die simpelweg laadt bij zon en ontlaadt bij avondpiek gebruikt haar capaciteit ondoordacht. Zonder slimme software blijft het financiële voordeel zeer beperkt.
Elektrische wagens en warmtepompen vergroten de risico’s
Wie zijn EV of warmtepomp niet slim aanstuurt, verschuift verbruik vaak naar dure uren. De studie toont bijvoorbeeld dat een verkeerd geladen EV gemiddeld €26,6 extra kost per jaar.
Waarom de bedragen klein lijken, maar misleidend zijn
De eurobedragen uit de studie (bv. –€13,9 voor PV-injectie of +€26,6 voor verkeerd laden) lijken klein vergeleken met een jaarfactuur van €1.500. Maar dat komt vooral omdat de steekproef bestaat uit passieve profielen met laag verbruik.
Zodra het verbruik stijgt, wordt een klein percentageverschil plots heel veel geld:
- 10.000 kWh (warmtepomp) → 10% = €150–€200 per jaar
- 15.000–25.000 kWh (EV + WP) → 10% = €200–€400 per jaar
- 30.000–100.000 kWh (KMO’s) → 10% = €500–€2.000 per jaar
De huidige marktwerking: overproductie en waardevermindering
De waarde van zonne-energie is niet langer constant. Door de enorme gelijktijdigheid — iedereen produceert op hetzelfde moment — ontstaan er middagpieken waarop de stroomprijs keldert.
Wie op die momenten massaal injecteert maar pas later verbruikt tijdens dure uren, valt in een “ongunstig profiel”. De studie maakt dit scherp zichtbaar: zonder sturing leveren zonnepanelen hun energie terug op de slechtst mogelijke momenten, waardoor hun injectie gemiddeld zonder sturing leveren zonnepanelen hun energie terug op de slechtst mogelijke momenten, waardoor hun injectie gemiddeld 21,9% minder waard is dan normaal.
De essentie:
Meer zonnepanelen leggen is niet langer de primaire oplossing voor een lagere factuur. De timing van uw energie is strategisch belangrijker geworden dan de hoeveelheid.
Markttransformatie 2026
Veel mensen gaan ervan uit dat ze met een vast contract veilig zitten, maar dat klopt binnenkort niet meer. Vanaf januari 2026 houden energieleveranciers rekening met wanneer u stroom verbruikt of teruglevert, ook al hebt u een vast tarief.
In de praktijk wil dat zeggen:
- klanten die vooral verbruiken op dure momenten, of veel injecteren tijdens negatieve prijzen, worden duurder voor de leverancier
- klanten met een “slim” profiel — die hun verbruik of injectie op betere momenten plaatsen — worden goedkoper
En dat verschil zal leveranciers ertoe aanzetten om:
- hogere tarieven te vragen voor inefficiënte profielen
- betere voorwaarden te geven aan klanten die slim sturen
Nog even een nuancering : de beleidskaders en marktontwikkelingen wijzen duidelijk in de richting dat tijd, profiel en gedrag vanaf 2026 een veel grotere rol gaan spelen. Hoewel de exacte invulling nog ter goedkeuring staat, is het verstandig om daar vanaf nu op voor te bereiden.
Daarom wordt slimme sturing vanaf 2026 niet alleen een manier om vandaag wat te besparen, maar vooral een verzekering dat uw energiecontract in de toekomst betaalbaar blijft.
Nu investeren in slimme sturing is niet enkel voordelig voor vandaag; het is een nuttige stap en een verzekering voor de contractvoorwaarden van morgen, ongeacht uw contracttype.
De oplossing: drie stappen naar geautomatiseerd energiebeheer
Hoe zorgt u ervoor dat u het optimaal geautomatiseerde profiel behaalt? Dit vereist automatisatie, niet handmatige controle.
1. Optimalisatie: automatische Curtailment of "knijpen"
Dit is een efficiënte oplossing voor eigenaars van zonnepanelen. Wat is het? Software die uw omvormer tijdelijk terugschroeft wanneer de injectieprijzen negatief zijn. 
2. Optimalisatie: Load Shifting
Het automatisch aansturen van uw warmtepomp of laadpaal. Uw auto laadt niet direct bij het inpluggen, maar wanneer de software detecteert dat de stroom het goedkoopst is. Dit transformeert uw grote verbruikers van een kostenpost naar een strategische troef.
3. Optimalisatie: Slimme Batterijsturing
Een batterij moet laden op basis van optimale waarde, niet puur op zonne-opbrengst. Slimme software houdt rekening met weersvoorspellingen en toekomstige marktprijzen om uw batterijcapaciteit strategisch te benutten en het rendement te maximaliseren.
Conclusie : één geïntegreerd energiesysteem
Zonnepanelen, batterijen en laadpalen leveren waarde, maar vormen slechts de basis van een modern energiesysteem. Zonder een intelligent sturingsmechanisme blijft een groot deel van het potentieel onbenut.
De marktwijzigingen van 2026 zullen dit nog versterken. Of men nu een vast, variabel of dynamisch contract heeft, de timing van verbruik en injectie zal steeds bepalender worden.
De toekomst van energie draait daarom om:
- flexibiliteit
- automatisatie
- optimale timing
- geïntegreerd energiebeheer
Niet het aantal zonnepanelen, maar de manier waarop energie gebruikt, gestuurd en opgeslagen wordt, bepaalt voortaan de energiefactuur.
Wil je weten wat jij in jouw situatie kan doen ?
Vraag nu je gratis Slimme Energiecheck aan en ontvang een concreet advies op maat.